Alhoewel het niet mijn bedoeling is over dit boek een boekbespreking te schrijven, wat ik ook niet zou kunnen, wil ik toch na lezing van dit boek enkele opmerkingen maken.
Opmerkingen niet zozeer over politiek, Bolkestein zijn politieke ideeën zijn niet de mijne.
Los daarvan daar van heb ik grote waardering voor de heldere manier waarop hij ons de geschiedenis van eigenlijk drie eeuwen helder beschrijft: de 18e, de 19e en de 20e eeuw. Daarna wijdt hij nog 80 bladzijden aan de 21eeuw, met andere woorden " het heden'.
Over de 18e eeuw legt hij helder uit hoe de drie intellectuele stromingen in elkaar zaten, en hoe de invloed hiervan op het heden is geweest, namelijk het Classicisme, de Verlichting en de Romantiek. In het Classicisme, als voorloper op de Verlichting en Romantiek, gaat het om Prudentie, redeneren met een koel hoofd en zin voor orde. Dit zijn waarden van groot belang bij het politieke handelen.
Over Verlichting zijn er tal van definities gemaakt, meestal wordt de nadruk gelegd op de rede. Voor de filosoof Kant is de verlichting de troonbestijging van de rede, de voortdurende opmars van de vooruitgang. Vrucht van de Franse revolutie.
Dan de latere Romantiek, hier komen we bij de filosoof Rousseau. De romantische politiek werd verkozen boven de intelligentie, de mystiek kwam in plaats van de rede.
De 19e eeuw. Hier besteedt Bolkestein veel aandacht aan het Duitse idealisme, een wijdverbreide stroming in de filosofie. Samen met de mythe van zuiverheid ontstond hierdoor in Duitsland het gevaarlijke gevoel van ras en natie. Ook de opkomst van de Russische intelligentsia en de Russische literatuur wordt prachtig behandeld.
De 20e eeuw is dus helaas geworden de eeuw van twee afschuwelijke wereldoorlogen en van het gitzwarte communisme. Geen goed woord heeft Bolkestein over voor de zogenaamde ‘fellowtravvelers.’ Het communisme kreeg in ons land de steun van allerlei soorten intellectuelen, tot hun eeuwige schande.
Uitgebreid behandelt Bolkestein de opkomst van het fascisme en het Nationaal Socialisme en de ondersteuning van het Hitlerbewind door de Duitse wetenschappers. Hij gaat niet zo zeer in op de collaboratie van Nederlanders met het fascisme.
De 21e eeuw. Heden.
De begrippen ideeën en intelligentie worden in dit laatst hoofdstuk nader uitgewerkt. De Britse econoom Keynes waarschuwde ooit tegen het onderschatten van de kracht van ideeën, vooral van politieke filosofen en economen. Goethe zou gezegd hebben 'Een idee waarvan de tijd gekomen is bezit een onoverwinnelijke kracht.’
De bekende liberale bezwaren tegen de EU worden dan nader uitgewerkt.
De EU moet zich richten op praktische resultaten van gemeenschappelijk belang.
De EU moet eerder minder dan meer doen.
Er zijn geen gemeenschappelijke Europese waarden.
Er is geen Europese taal.
Voor Bolkestein geen verenigde staten van Europa.
Prima. Velen zullen het met hem eens zijn.
Ondanks de liberale toonzetting een lezenswaardig en aanbevelenswaardig boek.
---
F. Bolkestein: De intellectuele verleiding, gevaarlijke ideeën in de politiek.
Prometheus 2011
Ik wil er wel eens aan beginnen maar ik weet niet of ik het uit zal lezen. Mogelijk dat het in de bieb komt, kopen zal ik het niet.
BeantwoordenVerwijderen