EEN VERTALING

ZIE HET GEDICHT VAN GISTEREN,

                        Dichter

De herfst had zijn paletten weggedaan,

de iepen aan de grachten stonden bloot.

Tussen de regels het  grijs van de dood.

Zijn poëzie werd leeg, ging over niets.

Hij las zijn gedichten nog eenmaal voor

aan een oude man die klankbord wilde zijn,

maar die al sliep bij het tweede kwatrijn.

Een dichter en een grijsaard op dood spoor.

's Avonds had hij zijn mama nog gebeld,

Gezegd dat het goed met hem was,

en dat hij niet meer spoot en Rilke las.

Over de zwarte vogels niets verteld,

die kwamen nog dezelfde nacht.

Aan zijn poëzie kwam voorgoed een eind.

FRIES

Voor één keer een gedicht in het fries.

Morgen publiceer ik de vertaling.

                  Dichter

De hjerst hie syn paletten weidien,

de ipen oan de greften stean wer bleat.

Tusken de rigels it griis fan de dea.

Syn poëzy wurdy leech, giet oer neat.

Hy lêstsyn fersen nog ienkear foar

oan in ôlde man 't klankboerd wêze wol,

mar al sl^luge by it twadde kwartryn.

In dichter en in skierkert op dea spoar.

Jûns hat er skille mei syn mem,

dat it goed mei him wie,

net mear spuitte, en dat er Rilke lies.

Fan de swarte fûgels mar neat sein,

die kamen bij neare nacht.

Syn poëzy wie foargoed tenein.

EIGENLIJK EEN HEEL MOOI GEDICHTJE

Mijn zwager Co woont in  Drachten, Friesland, en was daar op een middelbare school leraar scheikunde. Toen we nog wat mobieler waren logeerden Lenie en ik min of meer geregeld in  Drachten. Co had bij een gelegenheid van een collega een schilderijtje gekregen met een tekst die iets te maken had met scheikunde. Ik las de tekst wel eens, maar omdat ik in een heel ander vakgebied werkzaam was, accountancy,  zei de tekst me niet zoveel.

Pas veel later kwam ik er achter dat het een heel mooi gedichtje was, zeker voor een scheikundige bèta-man, en nog wel geschreven door Gerrit Achterberg. Het gedichtje hangt al vele jaren aan de muur in de huiskamer aan de Wilgepol in Drachten,

hier komt het:

          Reagens 

Samengesteld met dood

kan ik u enkel nog

         ontleden

voor wat scheikundigen

      reeds weten

zand, zink, lood.

Het andere reageert alleen

op vreemde indicatoren,

die tot geen wetenschap

          behoren:

schijn, waan, droom.

Uit de bundel Limiet 1946

EEN GEDICHT VAN GERRIT ACHTERBERG

Achterberg had na jaren de inrichting verlaten, hij was vrij en getrouwd met Catrien van Baak,  zijn jeugdliefde. Ze woonden in Hoonte, in de buurt van Neede.  Daar schreef hij het volgende gedicht, omstreeks 1946.

                     Hoonte

Vlak voor de ramen staat het boomtheater.

Insecten trekken strepen langs de ruit

en vlinders buit'len om elkanders buit.

Een dikke duif vliegt in de groene krater

van bladeren, een duiker onder water.

en komt er even later weer uit.

Het leven tegen dit decor gestuit

wordt speeltoneel terwijl ik er sta en kijk.

Ik heb van nature nooit genoten

als hier op Hoonte in de Achterhoek,

Mariahoeve heet het hoge huis.

Hier krijgt het ogenblik voldoende grootte

en  achtergrond, een eeuwig open doek

voor de verbeelding van het paradijs.

Uit de bundel 'Hoonte', opgenomen in de

bundel ''Verzamelde gedichten van Achterberg"  bladz. 636.

WARM

Door de warmte even op de plaats rust.

Heerlijk op het balkon in de schaduw zitten lezen,

ten eerste het mooie boek "De waterverkoper" van Geert van der Kolk uitgelezen.

Een heel mooi boek over de armoede en misdaad via het verhaal van een jongen die met een  zelfgemaakte boot van Haïti naar Amerika vluchtte, en daarna in grote problemen kwam.

Ook nog in het boek HhhH (Himmlers hersens heten  Heydrich.) gelezen. Voor wie van geschiedenis houdt een must !!

MENEER HENSEN- SLOT

En zo was het enkele weken gebleven, als Elly de koffie bracht lag Paul in z'n onderbroekje, of zonder dat, op haar te wachten. Elly trok dan ook wat uit en kroop naast hem. Het laat zich denken welke spelletjes er gespeeld werden. Tot die fatale ochtend!

Meneer Hensen was bezig op het plaatsje met de lege flessen, toen hij uit de kamer van Paul geluiden hoorde. Het raam stond meestal open. Hij bedacht dat het niet hoorde en dat het zeker van hemzelf niet goed was dat hij het toestond. Kon Elly zwanger worden? Maar hij was zwak: Paul mocht niet weggaan. Dan zou hij zijn jongen voorgoed kwijt zijn.

De winkelbel had al een paar keer gegaan, in de winkel kon meneer Hensen het niet alleen af. Hij had al een paar keer geroepen, maar Elly kwam niet. Eindelijk liep hij naar boven en klopte op de deur van Paul z'n kamer. Hij hoorde Paul vloeken, Paul, vrijwel naakt, opende de deur, greep z'n vader en duwde hem naar de trap. 'Weg weg godverdomme'.  Meneer Hensen wilde de trapleuning grijpen, verloor z'n evenwicht en viel achterover naar beneden. Elly die een kamerjas van Paul aanschoot, rende naar beneden en belde 112.

'Coma, en wie weet wat gebroken is.' zei een man van de ambulance . 'Hoe is het precies gebeurd? '  'Gewoon, van de trap gevallen, 'zei Paul. Na een vergeefse reanimatie naar het AMC.   

Die dag had meneer Hensen voor het laatst de bakken met  sinaasappelen en grape-fruits buiten gezet. De winkel bleef gesloten en de Amsterdamse Herenstraat werd er wat armoediger door. 

Hoe het verder ging met Paul en Elly is in dit korte verhaal 'Meneer Hensen, dat ik in de vijftiger jaren schreef, minder belangrijk.

F.V.

MENEER HENSEN 4

'Hoi mooi meisje,' lachte Paul toen Elly later binnen kwam voor de koffie, 'Zeg maar Paul hoor, want zo heet ik.' 'Waarom sta je in zo'n gammel winkeltje je schoonheid te verdoen? Meisjes als jij kunnen overal geld verdienen, weet je dat?'

Elly was in de war gebracht door Paul 's welsprekendheid en door zijn  knappe gezicht.

 'Ik heet Elly, ' zei het meisje wat verlegen.

'Elly, ja hoe zou je ook anders moeten heten.' 'Wat een geluk dat je wat wulpsheid brengt in deze burcht van zedelijkheid en fatsoen.' 'Ik ben niet zo wulps hoor,' zei Elly.  Maar ze mocht die Paul. Hij was helemaal, wat ze met haar vriendinnen noemde, een lekker stuk. De eerst dag al sloeg hij van achteren de armen om haar heen. Ze duwde hem niet weg. De volgende dag trok hij haar op schoot en schoof z'n hand onder haar T-shirt. Ze duwde Paul's hand weg.

'Dat kun je niet maken joh, je vader' had ze gezegd. En toen Paul: 'Luister eens snoepje, niks m'n vader, helemaal niks, snap je dat?  Je moet goed begrijpen dat in dit huis gebeurt wat ik wil en wat jij wilt snoepje, dat moet je goed begrijpen, En als je dat niet wilt af kunt begrijpen, besta je niet meer voor me, ben je lucht geworden, gewoon lucht, O.K.?'

Ze had Paul verbaasd aangekeken, deze beslistheid van een kind tegenover zijn vader paste niet in haar eenvoudige denkpatronen. Maar het nieuwe, onbekende trok haar aan. Ze drukte haar gezicht in zijn krullen, en zei: 'Goed Paul.'

'Paul wil dat ik dat ik hem z'n koffie boven breng,' had ze tegen meneer Hensen gezegd.

Meneer Hensen had haar aangekeken, maar ze sloeg haar ogen niet neer.

'Ik vind dat niet goed,' had hij gezegd.

'Maar Paul wil het beslist', had ze geantwoord'. Ze was met de koffie en de toast naar boven gegaan.

Wordt vervolgd

MENEER HENSEN 3

Een maand later stierf mevrouw Hensen. Enige weken later kwam Paul thuis.

'Is mamma dood?' vroeg hij.

'Ja jongen, ze is verleden woensdag begraven. Waarom heb je steeds niets van je laten horen?' 'Had toch eens gebeld, de ANWB heeft nog een oproep gedaan,'

'Ik kan er niet tegen,' zei Paul, die al op de trap onderweg was naar zijn kamer.

Ze waren al negen jaar getrouwd, toen Paul werd geboren. Ze woonden nog in Haarlem waar meneer Hensen een van zijn vader overgenomen kruidenierswinkel had. Toen, door de grote supermarkten de loop uit deze oude winkel was, waren ze na veel geschrijf op advertenties in de Amsterdamse Herenstraat terecht gekomen,

Toen, na veel bidden van mevrouw Hensen, die van huis uit Luthers was, werd  toch nog Paul geboren. Het ventje, aanvankelijk blond was de zin van hun leven geworden. Het werd vooral door de vader verwend. Als mevrouw Hensen het op stille middagen in de winkel alleen afkon, ontdekten vader en de kleine Paul Amsterdam, maakten boottochtjes op het IJ, altijd een succesnummer voor Paultje, die nog een kleuter was. Als ze door de Bijenkorf liepen: altijd een cadeautje voor Paul, auto's, vliegtuigen en ander speelgoed, en natuurlijk een drankje, limonade, op een terras.

Toen Paul de volgende morgen naar beneden kwam zag hij het winkelmeisje Elly voor het eerst.

'Jezus pa, wat heb je nu ineens lekker snoepgoed in je winkeltje,  je gaat er toch zelf niet van snoepen wel? '

Meneer Hensen, ontstelt door zoveel grofheid van z'n zoon zei maar niks. 

    

Wordt vervolgd

MENEER HENSEN 2

Mevrouw Van Straten praatte ook meestal over het weer en deelde dan ook nog mee dat ze slecht geslapen had vanwege haar versleten heup. Ze had wel tabletten mar die hielpen niet, Ze moest maar weer eens naar de dokter gaan, adviseerde meneer Hensen dan.

Elly, het winkelmeisje was weer bijna een kwartier te laat, zoals bijna elke morgen. Ze moest half negen beginnen, maar meestal was het over kwart voor als ze binnen kwam. In het begin had meneer Hensen er wel wat van gezegd, maar nu liet hij het maar zo, omdat het niet hielp. Elly kwam op de fiets, treuzelde in de fietsenstalling, belust om met de stallingbaas, Joop, te ginnegappen en bleef ook nog wel tien minuten in het gangetje achter de winkel om haar haar te kammen en lippen te stiften.

'Het is al haast  negen uur, Elly' zei meneer Hensen toen ze eindelijk in de winkel verscheen.

'Mag ik m'n haar nog kammen , alstublieft?' Meneer Hensen vond dat haar witte jas, zacht gezegd, smoezelig was, maar hij zei er niets van. Hij mocht Elly niet en moest haar eigenlijk ontslaan, maar dat kon niet, want daar was ook nog Paul, de zoon, het enigst kind.

Paul, Karel en Jos waren vrienden vanaf de lagere school, later gingen ze met z'n drieën naar de Havo en liepen achter de meiden aan  en vertelden elkaar hun eerst successen waarbij ze het seksuele aspect overdreven inkleurden. Later werd de vriendschapsband losser, Paul maakt de Havo niet af, werd barkeeper in 'Het Poortje'. Karel interesseerde zich ineens voor een jongen die hij in de disco had ontmoet en waar hij, volgens hem, iets moois mee beleefde.

In die tijd werd mevrouw Hensen ziek, ernstig ziek, borstkanker. Een paar maanden na de operatie begon het lijden, de aftakeling, het niet kunnen verwerken, het niet kunnen accepteren van het definitieve. Toen ging het ook mis met Paul. Hij verliet het huis aan de Herenstraat, woonde nog een tijdje bij zijn vriend Jos, en vertrok toen. Niemand wist waarheen. Vanuit de kassa van 'Het Poortje' had hij een paar honderd Euro meegenomen, geleend volgens een briefje dat hij in de geldla achter liet.  

Wordt vervolgd

MENEER HENSEN 1

Je kon er de klok op gelijk zetteen, om acht uur 's morgens zette meneer Hensen de bakken met sinaasappelen en de zakken met noten buiten. De moeders maanden dan hun kinderen: 'opschieten, jullie moeten naar school, meneer Hensen zet de bakken al buiten.' De straat, de Amsterdamse Herenstraat  was eigenlijk dat planetaire strookje dat geheel voldeed aan de innerlijke samenhang van de dingen. Wat zou er gebeuren als meneer Hensen, gewoon op een dinsdag bijvoorbeeld, eens niet de bakken buiten zette? Als de luiken van de winkel om half negen nog gesloten zouden zijn?  Zou de klok van de Westertoren dan nog wel de juist tijd aangeven?  De klok van de Westertoren is niet zo maar een klok, maar veel meer: De Tijd. De klokken in de huiskamer of in de winkel boven het tussenraam geven nooit de juiste tijd aan: ze lopen soms voor of achter of staan stil. Vaak liep meneer Hensen naar buiten om te zien hoe laat het was . Alle klokken in huis werden dan gelijk gezet. Als er niet iets ergs gebeurde gaf de Westertorenklok de tijd aan. Mensen die de waarheid zoeken moeten weten hoe laat het is. Misschien is de tijd van het  Westertorenuurwerk  niet de grootste waarheid, zij heeft die toch in zich.

Meneer Hensen zette de laatste bak met noten op de stoep, schikte de sinaasappelen, de citroenen en grapefruits zodat ze er voor de voorbijgangers aantrekkelijk uitzagen. Hij zette ook het halve vat met flessen landwijn buiten en maakte met de schoenmaker aan de overkant een praatje over het weer.

Meestal was mevrouw van Straten de eerste klant. Ze kocht kaas en knäckebröd. Meneer Hensen mocht mevrouw van Straten niet zo, omdat ze altijd zei: 'Even naar de kruidenier'.

Dat was ook niet billijk, want de winkel van meneer Hensen was een zaak met Comestibles en Delicatessen. Dat stond op de winkelpui, en dat was toch wat anders dan een kruidenierswinkel, vond meneer Hensen, maar hij liet het maar zo.

Wordt vervolgt. F.V.

EEN KLEIN 'GEDICHTJE'

Boutje

Bij de Gamma kost

een nx- boutje

10 c. meer

dan hetzelfde boutje

bij Praxis.

Natuurlijk niet hetzelfde,

maar bij wijze van schrijven.

Het praxisboutje  lijkt wat

lichtvoetig,

waar het gammaboutje

wat zwaar op de hand,

maar het kan ook

verbeelding zijn.

P.S.  Morgen wil ik op deze weblog met een nieuw kort verhaal beginnen.

        Help het me onthouden!

SCHELDEN

De VARA had of heeft een slogan: 'Wees verschillig.'

De dingen moeten je niet onverschillig laten, ze moeten je beroeren, je moet er je druk om maken. En dat moet je tonen, ga bijv. schelden. Dat schelden, vooral voor de televisie heeft tot doel "hun betrokkenheid te tonen." Jan Mulder, Prem en Maarten van Rossum zijn grote schelders, en ze worden er om gewaardeerd. Er is iets gebeurd dat zij onrechtvaardig vinden, en dan gaan ze los, "Schandelijk!! Hoe dit volstrekt nietswaardige onderkruipsel deze beslissing heeft kunnen nemen, ik mag wensen dat deze walgelijke pendanten idioot...Etc.

Jan Mulder en Prem  schelden vakkundig en oogsten applaus.

Maarten van Rossum heeft een ander scheldstructuur: grom-grom-volslagen rand debiel!

-grom-grom- pendante ideoot is die vent...etc. etc. Wil je TV-aplaus? Ga schelden!

Wie scheldt is fanatiek, en hoewel we fanatisme afkeuren, houden we er van: in de sport, in de politiek, in het leven. Ferme woorden zijn stoere woorden! Links kan schelden, de grote schelders maken er geen geheim van dat ze links zijn. Het midden kan niet schelden, je zult een CDAér of een D66ér nooit op betrappen. Een SPer weer wel, een groen linkser niet.

Maar als wapen legt een scheldpartij het altijd af tegen het  argument.

Dit is een goeie: 'Coba kon schelden als een kanon dat diareebommen afschoot.'

Bron: 'De groene Amsterdammer'

AL WEER BOEKEN

Maar wel even kort!

Vanmiddag, vrijdag dus, de helft van mijn verjaardagsboekenbonnen ingeleverd bij De Bijenkorf, en daarvoor drie prachtboeken gekocht, die ik u niet wil onthouden, althans de titels niet.

Ten eerste kocht ik  het nieuwe pas verschenen boek "In een mens" van de Amerikaanse beroemde schrijver John Irving. Wat ik er vluchtig in- en over gelezen heb beloofd heel wat, 526 bladzijden leesplezier.

Tevens kocht ik het nieuwe boek  "Himmlers hersens heten Heydrich."

geschreven door ene  Laurent Binet. Dit boek gekocht op basis van zeer goede recensies, dus op avontuur. Boeken over de Tweede wereldoorlog, die ik als kind meemaakte, spreken me aan.

Een derde avontuur betreft het boek "Het natuurkunde boek" pas verschenen, 527 bladzijden.

Ik interesseer me in de nieuwe ontwikkelingen in de natuurkunde, o.a. de kwantummechanica

en de zoektocht naar de zgn Higgs Boson deeltjes waar duizenden wetenschappers naar op zoek zijn. Misschien gaat dit boek me ver boven de pet, maar dan kan ik het altijd nog aan iemand geven die  er kaas van heeft gegeten. Zo iemand ken ik toevallig.  

BOEKEN

Door mijn beide zwagers, ik heb er maar twee, eigenlijk drie, maar de derde wordt niet meer genoemd, enfin door mijn beide zwagers werd ik op het spoor gezet van een schrijver, een Nederlandse schrijver die ik niet kende en waarvan ik dus ook nog niets had gelezen, namelijk de schrijver Gerbrand Bakker. Het is geen schrijver die pas op markt is verschenen, neen zijn eerste boeken verschenen al rond het jaar 2000 in de boekhandels, maar toch nog nooit van gehoord. Natuurlijk werd ik nieuwsgierig en haalde ik twee boeken uit de bieb, namelijk "Boven is het stil" en "Perenbloemen bloeien wit." Het eerst genoemde boek begint  met de volgende zin: "Ik heb mijn vader naar boven gedaan." Een zin die in het kort de inhoud van het boek weergeeft.

 Ook de titel van het boek geeft de inhoud beknopt weer, alhoewel er in het mooie verhaal boeiende maar ook vreemde dingen gebeuren.

Gerbrand Bakker heeft een prachtige schrijfstijl en schrijft geen woord te veel.

Dan "Perenbomen bloeien wit." Een juweel van een boek. Eigenlijk een verhaal over een vader, moeder heeft de benen genomen, en drie van zijn zoontjes, waarvan twee jongens een tweeling zijn. Een ontroerend mooi boek, vooral als je zelf kinderen en kleinkinderen hebt kun je je goed in het toch droevige verhaal inleven. Inderdaad, een droevig verhaal, maar het wordt nergens sentimenteel.

Ik noem nog twee titels: ''Juni" en "De omweg" waarvan je de inhoud ,beknopt,  gemakkelijk op het internet kunt vinden.

ALLERHANDE

Dat je elk jaar een jaar ouder wordt is een normale gang van zaken, al weet je dat je eenmaal door de deur moet waar "des wetens end" op staat. Maar dat je geen "oude zak" wordt, dat heb je zelf in de hand. O zo! Naast mooie cadeaus en veel boekenbonnen (waarvoor bedankt) kreeg ik ook een boekje 'Hoezo oud?' van Peter van Straaten, waar ik niet zo blij mee was.  Overigens was mijn verjaardag zeer geslaagd, veel visite, lekker uit eten, en voor je het weet ben je dan een jaar ouder.

Door de drukte en andere beslommeringen liep mijn weblog wat achter, maar dat pak ik nu weer op.

Vanmorgen weer eens uitgebreid de krant gelezen, en wel onze streekkrant , De Twentse Courant Tubantia. Naast Tubantia lezen we  de weekendeditie van de NRC en het prachtige weekblad  De Groene Amsterdammer. "Tubantia" wordt hier nog wel eens Het suffertje genoemd,  maar voor het plaatselijk nieuws is hij eigenlijk onmisbaar. Vanmorgen ontdekte ik dat de naam "Het suffertje"  zeer ten onrechte is. Om te beginnen vandaag een uitgebreid artikel over het boek dat de Libris Literatuurprijs won, namelijk "Tonio" van A.F.Th. van der Heijden. Een betere keus dan dit prachtige boek, over de verongelukte zoon van de schrijver, was niet mogelijk geweest. Wie dit boek nog niet heft gelezen, mist heel veel.

Dan onder de noemer Commentaar, een goede analyse over de politieke verschuivingen in Europa, dit naar aanleiding van de val van de rechtse president Sarkozy, die plaats moest maken voor de socialist Hollande.

De ingekomen stukken in deze krant zijn vaak scherp en prachtig om te lezen, zoals E.B. te Hengelo schrijft "Het bezuinigingsakoord is een ramp, een akkoord dat alleen de zgn  lager betaalden raakt. Het zijn bezuinigingen waarbij rechts zijn vingers weer kan aflikken, zoals Rutte dat zo mooi zegt."

Dan een kritisch artikel over de aantredende candidaten voor de CDA top. De bekende Haagse kliek (las ik) meldt zich weer, CDAers die het zeer eens waren met het gedoogakkord met Wilders. Nee,  je kunt Tubantia geen suffertje noemen.

EEN JAAR ERBIJ

Morgen is het 3 mei, en ben ik jarig en weer een jaar ouder.

'Bij leven en welzijn' zou mijn moeder vroeger gezegd hebben.

Mijn moeder hield niet van zelfverzekerde uitspraken, eigenlijk terecht.

Ze geloofde eigenlijk helemaal niet in zekerheden, ze ging nog niet zo ver om bij elk plan 'zo God het wil' te zeggen, maar het scheelde niet veel. Ze is niet voor niets in Kampen geboren en opgegroeid. Mijn moeder is een gelovige vrouw gebleven. Mijn vader, een Fries, geloofde het wel.  Ik heb van beide ouders iets in mij, al staat mijn geloof op een laag pitje.

Enfin, ik ben dus morgen jarig, visites, goede wensen en hopelijk een aantal boekenbonnen. Mijn boekenkasten puilen wel uit, maar er kan altijd nog meer bij, dan gaan er weer wat boeken naar de berging. Op de televisie is- of was een programma dat heet, 'verslaafd aan verzamelen, ' dat geldt voor mij ook wel, maar uitsluitend wat betreft boeken.

Dus morgen een drukke dag, we hebben een sterke familieband, en we zijn blij dat we elkaar weer eens ontmoeten. Nog vele jaren wordt er dan gewenst, maar ik denk dan ook 'er zijn al zo veel jaren voorbij...  maar nog redelijk gezond, Lenie en ik en ook dankbaar.

Beste mensen hoe oud ik morgen wordt gaat niemand wat aan, maar ik ben een van de weinigen in onze familie die de Tweede Wereldoorlog heeft meegemaakt, dus.....!